12. Ligare en Re-ligare

Het woord ‘religie’ komt van het Latijnse woord ‘re-ligare’ wat letterlijk ‘opnieuw verbinden’ betekent. De afgelopen periode hebben we veel met (opnieuw) verbinden te maken gehad. Verbinding met nieuwe ontmoetingen, met (nieuwe) geloven en culturen en, in de alledaagse hectiek van India, het steeds opnieuw verbinden met onszelf en elkaar!

Terug in Mohyal Ashram: fijn om weer even in een vertrouwde omgeving te zijn. We mogen de wasmachine gebruiken en terwijl de was in de zon droogt lezen we een boek uit hun (spirituele) bibliotheek.  Het is opeens wel druk geworden in de ashram, een heel team aan fotografen is buiten druk in de weer om prachtige geklede dames en heren op de gevoelige plaat te krijgen. Binnen in de eetzaal is het een gezellige boel, de ‘Silence Please’ bordjes worden nu compleet genegeerd. Het blijkt dan ook niet om pelgrims of toeristen te gaan, maar om bruiloftgangers die de ashram tijdelijk als slaapplek mogen gebruiken. Ook onze buren in de ashram zijn speciaal voor de verloving en de bruiloft naar Haridwar gekomen en we raken in gesprek over de Indiase traditie van gearrangeerde huwelijken. De ouders gaan voor je op zoek naar een geschikte partner uit een passende familie. In dit gezin zijn de kinderen (Malvika (26) en Uchaid (28), nog ongetrouwd) er zeer positief over en zijn de ouders al op zoek. De statistieken lijken deze positieve houding ook te ondersteunen: slechts 2% van de huwelijken eindigt hier in een scheiding. Daarnaast is ook internetdaten hier populair aan het worden en de zegen van beide families wordt dan naderhand gevraagd.
Dan verrassen ze ons met de uitnodiging om samen met hen het huwelijk bij te wonen. Tja, dat is even schakelen, we kennen het bruidspaar niet, we hebben geen cadeau en ook bepaald geen feestmuts meegenomen in de rugzak. Dat blijkt echter geen enkel probleem wordt ons verzekerd en we besluiten om de uitnodiging te accepteren om, met onze eigen bruiloft nog vers in het geheugen, getuige te zijn van zo’n bijzonder moment in een compleet andere traditie.

Malvika en Uchaid (achternicht en -neef van de bruid) nemen ons mee op deze avond. We rijden naar een prachtig versierd festivalterrein met vele eettentjes, enorme buffetten én een openlucht disco. Ook hier staat een groot team aan cameramannen en fotografen, inclusief drone, klaar om de bruid en bruidegom te ontvangen. Wij vallen natuurlijk enorm op tussen alle Indiërs en ontvangen zelfs een bedankje van de bruid voor onze aanwezigheid. Blijkbaar vinden Indiërs het heel interessant om blanke mensen op hun feestje te hebben.

De ceremonie zelf wordt bijzonder genoeg in een kleinere tent in de hoek gehouden. Zo’n 50 mannen en vrouwen, waaronder wij, kijken naar de huwelijksvoltrekking Indianstyle. Heel boeiend is het niet omdat het ruim een uur duurt en de priester voor ons onverstaanbaar in het Hindi ratelt, maar we hebben leuke gesprekken met andere genodigden. De meerderheid van de aanwezigen, in totaal zijn er ca. 1000 (!) genodigden, gebruikt het moment vooral om elders met elkaar bij te kletsen. Als het bruidspaar na de geloften samen 7 rondjes om het vuur hebben gelopen is de verbintenis een feit en kan het vuurwerk knallen. Wij gaan na een gezellige avond gevuld met indrukken en heerlijk eten weer terug naar ons ‘hotel’.

  

Na nog een paar heerlijke dagen spelen de reiskriebels weer op en pakken we de backpacks weer in voor de reis naar Dehradun, de provinciehoofdstad van Uttarakhand. Wachtend op de bus worden we als lifters opgepikt door twee Indiërs die ons bij het station afzetten. De VIP beleving van de laatste dagen loopt dus nog even door…

 

Het is in deze stad vervolgens zo’n chaos en herrie dat we bijna spijt krijgen van ons vertrek en we verlaten het (aftandse) hotel in de binnenstad snel voor een meer groene omgeving aan de rand. We nemen de lokale stadsbus, ook een hele ervaring, op weg naar een bijzondere Shivatempel, die regionaal vooral bekend is als locatie voor het jaarlijkse Maha Shivaratri-festival. Onze bruiloft dit jaar viel op deze feestdag, dus we blijven nog even in huwelijkse sferen.

Na ons is ook een buslading highschool kinderen uitgestapt en voor we er erg in hebben staan we te poseren voor foto’s. Waar je vroeger nog hoorde ‘picture please?’  is dit nu veelal vervangen door ‘selfie please??’. Als tegenprestatie vragen we de kinderen ons door de tempel te loodsen om de gebruiken te leren kennen. Na nog een aantal fotosessies buiten (tja, grote groep) hebben we hier genoeg gezien en keren weer terug in de hoop de stadsbus terug te vinden (best lastig zonder herkenbare bushaltes).
Hier raken we in gesprek met Shreyash, een Indiase jongen van 24 die ook aan het rondreizen is en ook de weg terug naar Dehradun zoekt. Het is een aardige, bescheiden en hoog opgeleide jongeman die goed Engels spreekt en terug in de hectiek van de stad gaan we gezellig samen een hapje eten in een vegetarisch restaurant. Als we elkaar de volgende dag weer zien vraagt hij of hij met ons op mag trekken en biedt aan om als tolk voor ons te zorgen. Het is een wonderlijke combinatie: twee blanke Europeanen met een gedateerde Lonely Planet, samen met een Indiër met de laatste snufjes op zijn beide telefoons. Dat zorgen voor ons is niet nodig, vinden wij, maar wij willen de stad uit naar Amritsar en als hij mee wil, dan is hij welkom. Dankbaar voor ons aanbod, reist hij mee op de nachttrein richting de Pakistaanse grens: een nogal (on-)fris avontuur in een stoffig oud treinstel. De ramen zijn weliswaar dicht maar alle deuren blijven open (ja, ook die van het toilet), de kou en de stank strijden om voorrang… We laten ‘s ochtends vroeg onze rugzakken achter in het hotel dat Shreyash voor ons heeft gegoogled en maken ons op voor de hoofdattractie van de stad.

 

Over hoofdattractie gesproken: het is al snel duidelijk dat de meeste mannen hier een tulband dragen als uiting van de Sikh religie, maar het echte kopstuk is toch wel de Gouden Tempel. Midden in de oude stad waar de auto’s zijn verbannen, is het, ondanks de druk bevolkte straten, opvallend schoon, sjiek (de McDonalds valt hier echt uit de toon) en rustig.

 

 

 

Het tempelterrein mogen we betreden na een voetenbadje en met een bedekt hoofd. Ommuurd en gelegen midden in een grote bak water staat de Tempel te schitteren in het zonlicht: het is echt een plaatje uit een sprookje inclusief lansdragende wachters. Op het terrein klinkt uit luidsprekers gezang, ondersteund door tabla’s, harmonium en sitar en een enkeling wast zich in het heilige water. Een lange rij gelovigen staat in een brede rij op de enige toegangsweg rustig te wachten op zijn/haar beurt om de tempel te mogen betreden. Ook wij schuiven aan en verrassend vlot staan we even later in en ook boven op de tempel. Van binnen is de tempel opvallend klein en blijkt in de centrale hal de muziek live te worden gespeeld. Oudere mannen met zwarte tulbanden en lange baarden kijken geconcentreerd voor zich uit terwijl de rij met mensen op blote voeten eerbiedig langsschuiffelt. De marmeren wanden zijn van binnen en buiten prachtig versierd in een islamistische stijl en het uitzicht vanaf het dak is verstillend mooi.

 

   

Uit respect laten we het fotograferen in de tempel achterwege. Op de weg terug krijgen we als toetje zelfs nog wat zoetigheid mee en dat is nog niet alles: we raken in gesprek met een Sikh en geïnteresseerd luisteren we naar het verhaal rondom het Sikh geloof. Er volgen op het terrein nog wat fotosessies en op de terugweg weerstaan we met enige moeite de verleiding om in de goedgevulde boetiekjes kleurrijke kleding te kopen. We genieten met z’n drieën van een gezellige maaltijd uit de kruidige Punjabi keuken en keren terug naar het hotel.

 

Wij zijn nu wel weer even uitgekeken (en door het verkeer uitgerookt) op de Indiase steden en willen graag weer de natuur in. Dharamshala ligt ogenschijnlijk om de hoek en klinkt als een plek om wat langer te kunnen vertoeven. De busrit erheen, nog steeds in gezelschap van Shreyash, blijkt nogal een hele toer/Tour… Het eerste stuk schiet nog wel op, mede dankzij de stevige rijstijl van de chauffeur. Wonderlijk hoe elke centimeter van de weg gebruikt wordt en als er al lijnen zijn, niemand op zijn strepen staat. Op de bergwegen neemt het tempo af en het ongemak van de krappe zitruimte toe, zodat we geradbraakt in ons hotel aankomen. We zijn aangekomen in Upper Dharamshala, oftewel Mcleod Ganj, de woonplaats van de Dalai Lama (en zijn regering in ballingschap).

 

 

In het groene, beboste, berglandschap treffen we een hele andere, Tibetaanse, cultuur waaromheen zich in de laatste 50 jaar een toeristische trekpleister heeft gevormd. Na twee dagen nemen we hier hartelijk afscheid van Shreyash en het voelt alsof we een pleegkind op de bus terug zetten, de wijde wereld in… Wij blijven graag nog even, maar het frisse klimaat doet hem teveel de das om.

 

 

De rust en de berglucht zijn verkwikkend en in deze spirituele tombola dompelen we ons nu onder in het Tibetaans Boeddhisme. Het verhaal rondom Tibet is aangrijpend vanwege de machteloosheid van het volk onder de dictatuur van China.

Het is bijzonder schrijnend om te ervaren hoe de Boeddhistische filosofie zich hierin wel een houding weet te geven maar hun ‘zaak’  onvoldoende steun krijgt vanwege politieke belangenverstrengeling (zie ook www.savetibet.nl).
De Dalai Lama krijgen we helaas niet live te zien. Wel genieten we o.a. van zijn prachtige uitspraken die we overal kunnen lezen en hebben we leuke, boeiende, ontmoetingen met Tibetanen.
Op de avond voor vertrek nemen we nog deel aan een optocht ter gedenking van de zoveelste zelfverbranding door een Tibetaan de vorige dag.
Het lijkt een troosteloos einde maar vergezeld met het opgewekte ‘Tashi Delek’  uit het Tibetaans (veel geluk en gezondheid) verlaten we deze streek om weer terug te rijden richting het zuiden voor een zonnig vervolg van dit avontuur.

Fijne winterse dagen gewenst allemaal, vol licht(heid)!

Tashi Delek!